Overlijden hoort ook gewoon bij het leven
Leven toevoegen aan de dagen
Bij palliatieve zorg is het belangrijk dat je leven toevoegt aan de dagen en niet dagen toevoegt aan het leven. Een mooie openingszin om het onderwerp palliatieve, terminale zorg en overlijden in te leiden. Het is in elk geval zeer herkenbaar voor Jolanda Vergouwe en Thea Drenth. Beide zijn ze Teamcoördinator bij een ouderenwoonlocatie van Cosis.
Ook waardevol
‘We bieden onze ouder wordende bewoners een veilige warme woonplek tot het eind. Als we dat beloven hoort daar ook bij dat we het eind van het leven met elkaar meemaken. Onze medewerkers weten dat heel goed en zijn in staat om ook daadwerkelijk mee te bewegen tot het allerlaatste moment.’ Het zijn de woorden van Jolanda Vergouwe. Ze werkt bij woonlocatie De Amsheerd in Hoogeveen. ‘Terminale zorg en overlijden hoort gewoon bij de zorg die we in De Amsheerd bieden. Het zijn vaak verdrietige momenten, maar het kan ook heel waardevol zijn om samen een intensieve periode van begeleiden af te sluiten.’
Thea Drenth werkt in Gockingaheem in Noordbroek: ‘Natuurlijk heeft het meemaken van een afscheid impact. Het verschilt per persoon hoe hij of zij daar mee omgaat. Iedereen reageert daar emotioneel anders op. We houden het altijd bespreekbaar en evalueren standaard de periode rondom het overlijden. Daarbij is maximale ruimte voor de betrokkenen om te reflecteren. Ik zie ook dat ons team zeer open is en maximaal bereid is om elkaar te steunen.’
Meebewegen
Thea: ‘Als je werkt met ouderen pas je je werkwijze aan de doelgroep aan. In plaats van ambitieus met ontwikkeling of leerdoelen werken, focus je je op een prettige en veilige laatste fase van het leven. Je beweegt als het ware mee met de behoeften. Als begeleider moet je warmte en nabijheid kunnen bieden. Je moet kunnen genieten van kleine momenten.’
Jolanda: ‘Op het moment dat je weet dat iemand niet meer beter wordt kijk je hoe je een bewoner waardig naar het eind kunt begeleiden. Je stelt alle doelen bij om de laatste periode zo plezierig mogelijk te maken. Je probeert pijn en ongemak zoveel mogelijk uit te sluiten met de beschikbare middelen en in overleg met de betrokken disciplines. Als bijvoorbeeld een bewoner dol is op Milky Ways dan zeg je niet dat dat ongezond is, maar bied je dat aan omdat dat het welbevinden bevordert. Je haalt alles uit de kast om de bewoner op de valreep nog zo veel mogelijk te verwennen.'
De dood hoort platgezegd bij onze tak van zorg
Thea: ‘Het bijzondere van onze woonlocaties is dat er veel doorstroom is. Mensen overlijden en twee weken later komt er een nieuwe bewoner binnen. Dat besef is in het begin best wennen. Maar het is onlosmakelijk verbonden met de doelgroep. Rondom het overlijden krijgt iedereen de maximale ruimte om er mee om te gaan zoals zij of hij wil. Begeleiding en cliënten. We weten van de bewoners hoe ze er mee omgaan. Dat verschilt. De een trekt zich wat terug en de ander is veel extraverter in de beleving. Ook daar bewegen we zoveel mogelijk in mee.’ Jolanda: ‘De dood hoort platgezegd bij onze tak van zorg. Het kan zeer waardevol zijn om een bewoner naar het laatst toe te begeleiden. Bij het verdriet van het afscheid is er vaak ook berusting en tevredenheid als je met elkaar constateert dat iemand rustig is ingeslapen. Overlijden hoort gewoon bij het leven.’