17 maart 2021
Een route van herstel naar ervaringswerk
Sinds een paar maanden werk ik als ervaringsdeskundige bij een zogeheten ‘beschermd-wonen-locatie’ voor jongeren bij Cosis. Met even veel plezier als ik werk, vertel ik over de afgelegde weg naar deze functie. Daarbij stel ik aan degenen die zich (her)oriënteren op een functie binnen Cosis de volgende vraag: Welke bagage neem je mee, welke route stippel je uit en hoe sta je voorgesorteerd?
Ik ben Els Dijkema, 51 jaar en ik woon boven de stad Groningen met mijn gezin. Na een pittige herstelperiode van psychisch ongemak leerde ik weer te leven met steeds meer uitdagingen. De meest indringende daarvan was het aangaan van de opleiding voor Ervaringsdeskundigheid in Zorg en Welzijn. Het bleek het laatste complementerende puzzelstuk van persoonlijk herstel in alle aspecten (gezondheid, identiteit, persoonlijke en maatschappelijke rollen).
Ervaringsdeskundigheid
Dat is het vermogen om op grond van eigen herstelervaring ruimte te maken voor herstelprocessen van anderen. Deze expertise wordt veelal ingezet op terreinen waar sprake is van behandeling en begeleiding van mensen die geconfronteerd zijn met aandoeningen of andere ontwrichtende gebeurtenissen. Het is de vraag hoe daarmee om te gaan en een herstelproces op gang te krijgen, waarbij de cliënt de regie en dus het stuur in handen heeft of krijgt. Met als doel dat deze persoon vanuit eigen motivatie en vanuit persoonlijke waarden het leven in gaat vullen. In deze reis neem ik je mee op een persoonlijke reis om de mijlpalen en daarbij het behorende afslagmoment als betekenisvolle ervaring te herkennen en te gebruiken.
Afslag
Een omslag in een mensenleven wordt niet zelden gemaakt na betekenisvolle gebeurtenissen met een kantelmoment naar verandering, in dit geval: Herstel. Het relaas van beperkingen is in deze minder interessant als de tijd waarin het leven weer wordt opgebouwd. Als men mij drie jaar geleden verteld had, dat mijn leven een routewijziging zou ondergaan, had ik het niet geloofd. Hoogstens gehoopt! Hoop is trouwens een krachtig element in herstelprocessen. Het geeft de motivatie om je uit te strekken naar een leven waar waarden, gevoelens, doelen en rollen meer betekenis krijgen dan voorheen. Een ander bestanddeel is empowerment: Een drijvende kracht om doelen na te streven! Het maakt dat je het stuur van je leven krachtig omklemt met geen ander doel dan vooruit te willen komen. Een tip aangaande de studie voor de Ervaringsdeskundigheid in Zorg en Welzijn bleek te leiden tot een verrassende manoeuvre om te kunnen voorsorteren op de stille wens om ooit iets te doen met eigen ervaringen. Het voelde als een verkeerslichtmoment. Een korte tijd om te beseffen dat er meer is dan overleven. Het licht sprong op groen. Ik draaide het stuur om en maakte vaart.
Bagage
Mijn specifieke bagage om het werk als ervaringsdeskundige uit te voeren is gevormd door de confrontatie met een aandoening en andere levenservaringen en een herstelproces. Aangevuld met alles wat ik heb geleerd tijdens de opleiding en stages, leerde ik mijn geschiedenis een andere betekenis te geven en het hele pakket in te zetten om anderen te helpen. Ziedaar, ervaringsdeskundigheid was geboren. Een diplomering en vervolgens de tewerkstelling bij Cosis waren een uitdagend gevolg.
Praktijk
Bestemming bereikt? Gelukkig niet! Elke dag leer ik bij, terwijl ik contact maak met de jongeren op de locatie, en met hun begeleiders die zich elke dag voor deze mensen inzetten. Elke dag ervaar ik dat ik bijzonder werk mag doen en mee mag lopen met jonge mensen in hun herstelproces.. Elke dag mag ik proberen deze jongeren uit te dagen om op een ontspannen wijze meer van zichzelf te leren. Dat doe ik vanuit het prachtige concept van Herstel Ondersteunende Zorg (H.O.Z.) Op basis van gelijkwaardigheid vertel ik wat ik zelf nog onder de knie wil krijgen. En elke dag mag ik constateren dat het werken met kleine stapjes zoveel grondiger en realistischer gaat, dan met zevenmijlslaarzen aan. Ik sta dus dagelijks op een stoplichtmoment te wachten op groen licht.
Zoals gezegd: Dat gun ik iedereen. Je situatie ken ik niet, de belemmeringen en overwinningen daarop evenmin. Sta op de kruising, je bewust van je bagage en je doelen. Blijf hopen op het groene licht! Verwacht de beste afslag. Hartelijk welkom, collega.